Stożek rogówki, znany również jako keratokonus, to choroba okulistyczna polegająca na cienieniu się i stożkowatym odkształceniu rogówki – przezroczystej warstwy przedniego odcinka gałki ocznej. Choroba ta prowadzi do stopniowego pogorszenia jakości widzenia.

Przyczyny powstania stożka rogówki

Choć dokładne przyczyny nie są jeszcze w pełni znane, uważa się, że stożek rogówki jest wynikiem kombinacji czynników genetycznych oraz środowiskowych. Przyczyniać się mogą: alergie oczu, ciągłe pocieranie oczu oraz czynniki mechaniczne.

Objawy stożka rogówki

Rozpoznanie stożka rogówki na wczesnym etapie jest kluczem do skutecznego leczenia i zapobiegania postępowaniu choroby. Wczesne objawy mogą być subtelne, ale stają się bardziej wyraźne w miarę postępowania choroby. Do typowych objawów stożka rogówki należą:

  • Zmienność wad wzroku: Możesz zauważyć, że Twoja wada wzroku często się zmienia, co sprawia, że trudno jest dobrze dopasować okulary czy soczewki kontaktowe.
  • Zniekształcenie i rozmycie widzenia: Obrazy mogą wydawać się zniekształcone, a linie proste mogą wydawać się faliste.
  • Wzrost astygmatyzmu: Astygmatyzm może się pogłębiać, co prowadzi do zniekształceń w widzeniu.
  • Nadwrażliwość na światło: Możesz zauważyć, że światło, zwłaszcza nocą, staje się o wiele bardziej rażące i rozpraszające.
  • Gwałtowne pogorszenie ostrości wzroku: Może dojść do szybkiego spadku zdolności do rozróżniania detali, zarówno blisko, jak i daleko.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

W przypadku pojawienia się jednego lub kilku z powyższych objawów, ważne jest, aby jak najszybciej skonsultować się z lekarzem okulistą. Wczesne wykrycie i leczenie stożka rogówki może pomóc w zahamowaniu postępu choroby i zachowaniu lepszego wzroku. Jeśli zaobserwujesz szybkie pogorszenie widzenia lub doświadczysz nagłego zniekształcenia widzenia, powinieneś bezzwłocznie udać się do lekarza.

Skutki dla zdrowia

Stożek rogówki jest chorobą postępującą, która, jeśli pozostanie nieleczone, może prowadzić do poważnych komplikacji.

  • Znaczące pogorszenie wzroku: W miarę postępu choroby, widzenie może stać się coraz bardziej rozmyte i zniekształcone.
  • Blizny na rogówce: Zaawansowane postaci stożka rogówki mogą prowadzić do powstawania blizn na powierzchni rogówki, co dodatkowo wpływa na jakość widzenia.
  • Nietolerancja soczewek kontaktowych: W miarę odkształcania się rogówki, może być coraz trudniej dopasować soczewki kontaktowe, co może sprawiać dyskomfort lub ból.
  • Utrata wzroku: W skrajnych przypadkach stożek rogówki może prowadzić do znacznej utraty wzroku, co może wymagać przeszczepienia rogówki.

Utrzymanie regularnych kontroli okulistycznych i monitorowanie objawów stożka rogówki może pomóc w wczesnym wykryciu i leczeniu, minimalizując negatywne skutki dla zdrowia.

Kto jest szczególnie narażony?

Osoby z rodziną, w której występowały przypadki stożka rogówki, mają zwiększone ryzyko. Również osoby z alergiami oczu i nawykiem częstego pocierania oczu są bardziej narażone.

okulista

Metody leczenia

Stożek rogówki, mimo że jest postępującą chorobą, może być skutecznie leczony, zwłaszcza jeśli jest diagnozowany na wczesnym etapie. Wybór metody leczenia zależy od stopnia zaawansowania choroby i indywidualnych potrzeb pacjenta. Oto kilka dostępnych metod leczenia:

  • Soczewki kontaktowe: Dla wielu pacjentów z wczesnymi etapami stożka rogówki, specjalnie dopasowane soczewki kontaktowe, takie jak twardo-gazoprzepuszczalne czy hybrydowe, mogą pomóc w korekcie wady wzroku i poprawie komfortu widzenia.
  • Cross-linking rogówki (CXL): Jest to procedura, która polega na stosowaniu witaminy B2 (riboflawiny) i promieniowania ultrafioletowego w celu wzmocnienia włókien kolagenowych rogówki. Pomaga to zahamować postępowanie choroby.
  • Implanty pierścieniowych segmentów rogówki (Intacs): To małe, półksiężycowate implanty, które są wprowadzane do rogówki w celu jej spłaszczenia i korekty wady wzroku.
  • Lamellar keratoplasty: Jest to technika chirurgiczna, w której uszkodzone warstwy rogówki są usuwane i zastępowane przez zdrową rogówkę od dawcy.

Operacja stożka rogówki

Operacja, najczęściej mająca postać przeszczepienia rogówki, jest skomplikowanym zabiegiem chirurgicznym polegającym na usunięciu chorej lub uszkodzonej rogówki i zastąpieniu jej zdrową rogówką od dawcy.

  • Przygotowanie do zabiegu: Przed operacją pacjent przechodzi szereg badań, aby upewnić się, że jest dobrym kandydatem do przeszczepu i że nie ma żadnych przeciwwskazań.
  • Przebieg operacji: Uszkodzona rogówka jest precyzyjnie usuwana, a na jej miejsce wszczepiana jest dawcza rogówka. Następnie jest ona zszyciwana specjalnymi nićmi, które zostaną usunięte po pełnym zagojeniu.
  • Rekonwalescencja: Proces gojenia po operacji przeszczepienia rogówki jest długi i może trwać od kilku miesięcy do kilku lat. Wymaga regularnych kontroli u lekarza oraz stosowania leków przeciwwrzodowych i kropli do oczu.
  • Wyniki: Wielu pacjentów doświadcza znaczącej poprawy wzroku po przeszczepie rogówki, ale może być konieczne noszenie okularów lub soczewek kontaktowych do osiągnięcia optymalnej ostrości wzroku.

Choć operacja przeszczepienia rogówki jest inwazyjnym zabiegiem, dla wielu pacjentów jest to jedyna opcja, która może przynieść ulgę i poprawę jakości życia. Współczesna technologia i techniki chirurgiczne uczyniły ten zabieg bardziej skutecznym i bezpiecznym niż kiedykolwiek wcześniej.

Kto kwalifikuje się do zabiegu?

Do operacji kwalifikują się osoby, u których inne metody leczenia okazały się nieskuteczne i które doświadczają znacznego pogorszenia wzroku.

Gdzie można wykonać operację?

Zabieg można przeprowadzić w specjalistycznych klinikach okulistycznych oraz w wybranych szpitalach.

Ile to kosztuje?

Koszt operacji może być różny w zależności od lokalizacji, placówki oraz stopnia zaawansowania choroby. W wielu krajach zabieg ten jest refundowany przez publiczną służbę zdrowia.

Stożek rogówki to poważna choroba oczu, która może prowadzić do znacznego pogorszenia wzroku. W razie pojawienia się objawów należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem okulistą.