Adwokat i radca prawny stanowią różne zawody, do których wykonywania upoważnia odbycie odpowiedniej aplikacji prawniczej. Mimo wielu podobieństw dotyczących wykształcenia i zakresu obowiązków osób trudniących się tymi profesjami, wymienić można także pewne różnice.
Aplikacje prawnicze
Osoba chcąca wykonywać jeden z zawodów prawniczych musi ukończyć pięcioletnie studia i uzyskać tytuł magistra prawa. Absolwent kierunku prawniczego nazywany jest prawnikiem. Taka osoba, by zostać adwokatem, radcą prawnym lub notariuszem, komornikiem bądź sędzią musi odbyć aplikację, czyli praktyki zawodowe, które w wypadku aplikacji radcowskiej i adwokackiej trwają trzy lata.
Po odbytej praktyce i zdaniu egzaminów wewnętrznych możliwe jest przystąpienie do egzaminu zawodowego, którego pozytywny wynik oznacza następnie wpis na odpowiednią listę i otrzymanie tytułu zawodowego – w tym wypadku radcy prawnego lub adwokata.
Kim jest adwokat?
W świetle polskiego prawa adwokat to osoba, która ukończyła trwające pięć lat studia prawnicze na odpowiednim uniwersytecie, a następnie odbyła trzyletni okres aplikacji adwokackiej pod opieką patrona, czyli praktykującego i posiadającego doświadczenie zawodowe adwokata. W trakcie aplikacji osoba kształcąca się na adwokata zdobywa niezbędną wiedzę i umiejętności, przede wszystkim:
- rozwiązywanie problemów prawnych w praktyce
- występowanie przed sądem
- prowadzenie spraw sądowych
Po odbyciu aplikacji osoba chcąca zostać adwokatem zdaje egzamin organizowany przez ministerstwo sprawiedliwości, którego pozytywny wynik oznacza uzyskanie wpisu na listę adwokatów w okręgowej radzie adwokackiej potwierdzające posiadane uprawnienia do wykonywania zawodu. Adwokat posiada przy tym uprawnienia najszersze spośród wszystkich zawodów prawniczych. Szczegółowe regulacje dotyczące aplikacji adwokackiej i zawodu adwokata zawarte zostały w ustawie Prawo o adwokaturze z dnia 26 maja 1982 roku.
Kim jest radca prawny?
Radca prawny to posiadająca wyższe wykształcenie prawnicze osoba, która ponadto ukończyła aplikację radcowską i zdała odpowiedni egzamin zawodowy, którego pozytywny wynik zapewnił jej wpis na listę radców prawnych. Jako podstawowe zadanie radcy prawnego uznaje się świadczenie pomocy prawnej, która polega przede wszystkim na:
- udzielaniu porad prawnych
- sporządzaniu pism i opinii prawnych
- reprezentowaniu klientów przed sądami i organami administracji publicznej
Zakres usług świadczonych przez radcę prawnego wynika bezpośrednio ze specyfiki danego zlecenia. Szczegółowe regulacje dotyczące aplikacji radcowskiej i zawodu radcy prawnego zawarte zostały w ustawie o radcach prawnych z dnia 6 lipca 1982 roku. Ustawa ta objęta była nowelizacją, na mocy której od lipca 2015 roku radca prawny może pełnić funkcję obrońcy w postępowaniu karnym oraz karnoskarbowym.
Jakie są różnice między adwokatem a radcą prawnym?
Zapisy dotyczące zakresu obowiązków w ustawach regulujących prawa oraz obowiązki radcy prawnego i adwokata brzmią dla obu profesji niezwykle podobnie. Na ich podstawie można stwierdzić, że oba zawody polegają na:
- świadczeniu pomocy prawnej
- udzielaniu porad i konsultacji prawnych
- sporządzaniu opinii prawnych
- opracowywaniu projektów aktów prawnych
- występowaniu przed sądami i urzędami
Dodatkowo, zarówno adwokat, jak i radca prawny, mają obowiązek zachować w tajemnicy wszystkie informacje, jakie otrzymali od klienta, nie mogą być przy tym z tego obowiązku zwolnieni.
Jednakową dla obu zawodów jest również kwestia ubezpieczenia – radca prawny i adwokat muszą posiadać ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej, które zapewnia klientom wysoki poziom ochrony ich interesów.
Obecnie jedyną różnicą, jaką można wskazać między dwoma profesjami, jest to, że radca prawny może zostać zatrudniony w oparciu o umowę o pracę. W tej sytuacji traci jednak możliwość brania udziału w sprawach karnych i karnoskarbowych w charakterze obrońcy.
Pomoc prawna dla osób prywatnych
Osoby prywatne poszukujące pomocy prawnej mogą skorzystać zarówno z usług adwokata ze Szczecina, jak i radcy prawnego niezależnie od tego, czy potrzebują wsparcia w sprawie cywilnej, czy karnej.
Z reguły w trakcie kształcenia adwokatów kładzie się większy nacisk na sprawy karne, z kolei aplikacja radcowska koncentruje się bardziej na sprawach cywilnych i gospodarczych. Każdy profesjonalista ma jednak własne preferencje, które przekładają się na zakres wiedzy i zdobyte doświadczenie.
W kwestii wyboru pomiędzy adwokatem i radcą prawnym najlepiej więc skupić się nie tyle na tytule zawodowym, co na specjalizacji danego profesjonalisty i opiniach klientów, którzy korzystali wcześniej z jego usług.
