Pochodzenie poszczególnych języków jest zagadnieniem niezwykle intrygującym. Dzięki temu możemy dowiedzieć się czegoś na temat początków naszych dzisiejszych języków i poznać historyczne powiązania poszczególnych krajów oraz ich powstających kultur. W tym artykule poznajemy pochodzenie i ciekawostki na temat języka praindoeuropejskiego. Zapraszamy do lektury wszystkich pasjonatów językoznawstwa i nie tylko.
Język praindoeuropejski
Tak jak w przypadku wielu zagadnień, które pochodzą sprzed naszej ery, również kwestia pochodzenia języka praindoeuropejskiego nie jest całkowicie oczywista i niewiele informacji to informacje całkowicie pewne. Badając przeszłość, pojawia się wiele fragmentarycznych odkryć, które nie zawsze są w stanie wyjawić wiele. Tym bardziej, jeśli chodzi o zagadnienie językowe związane z językiem będącym przodkiem wielu różnych języków. Wchodzi wówczas w grę zbadanie dużych obszarów i ich przeszłości.
Jednak dzisiaj przyjmuje się, że język praindoeuropejski był używany przez praindoeuropejskie społeczeństwo żyjące w okresie neolitu. Kiedy społeczeństwo to rozdzieliło się, zaczęły powstawać odrębne języki indoeuropejskie. Badacze języków starali się zrekonstruować poszczególne słowa poprzez porównanie rdzeni tych słów w różnych językach, lecz na tej podstawie nie da się dokładnie zrekonstruować całego języka. Potomkami języka praindoeuropejskiego są setki języków indoeuropejskich używanych na terenie, jak sama nazwa wskazuje, Europy, Indii oraz części Azji.
Grupy językowe
Choć nie znamy dokładnie brzmienia języka praindoeuropejskiego, możemy wyróżnić grupy językowe, które od niego pochodzą i do których zaliczają się liczne języki, którymi mówi się w wielu krajach na całym świecie. Niektóre z nich mogą nas zaskoczyć, a z innymi wiążą się ciekawe historie. Oto niektóre z tych grup.
Język grecki jest językiem indoeuropejskim należącym do grupy helleńskiej, z której jest jedynym używanym dzisiaj językiem. W tym języku używano alfabetu greckiego już od około X wieku p.n.e. Co ciekawe, zanim język grecki miał znaną dzisiaj formę, przechodził przez liczne etapy, podczas których się zmieniał na przestrzeni lat. Na początku był znany jako język mykeński, a w okresie Bizancjum nazywany był językiem średniogreckim. Dzisiejsza forma to język nowogrecki.
Kolejną grupą pochodzącą z języka indoeuropejskiego są języki italskie. Należał do nich, między innymi, język umbryjski i łaciński, czyli łacina, która jest podstawą używanych dzisiaj języków romańskich. Ciekawostką jest, że tylko łacina jest dzisiaj dobrze znana, a niewiele wiadomo na temat użycia pozostałych języków z tej grupy.
Jeśli zaś chodzi o grupę języków celtyckich, zaliczają się do nich nieużywane już języki galijski, kornijski czy kumbryjski, ale również używane do dnia dzisiejszego języki, takie jak irlandzki, szkocki czy bretoński.
Grupy wywodzące się z praindoeuropejskiego
Do grup językowych zaliczających się do języka praindoeuropejskiego należą również języki słowiańskie, w tym polski, czeski i słowacki, które używane są do dzisiaj. Co ciekawe, w przypadku polskich dialektów używany jest w dalszym ciągu dialekt śląski oraz kaszubski. Wymienione języki należą do języków zachodniosłowiańskich, a oprócz nich można wyróżnić również południowosłowiańskie, do których również należy wiele aktualnych języków, w tym bułgarski, macedoński, a także słoweński. Jeśli zaś chodzi o języki wschodniosłowiańskie, zaliczają się do nich również używane do dzisiaj języki, czyli ukraiński, rosyjski, a także białoruski.
Dużą część języków indoeuropejskich wywodzących się z języka praindoeuropejskiego reprezentują również języki germańskie. Wśród nich wyróżniamy język angielski, niderlandzki, niemiecki oraz języki skandynawskie, czyli takie jak norweski, szwedzki i duński.
Oczywiście są to najpopularniejsze przykłady, które do dzisiaj funkcjonują w danych państwach. Znawcy wyróżniają tych języków znacznie więcej, a wśród nich znajdują się również gwary i dialekty oraz wiele języków, których nie używa się od lat lub wieków. W każdej grupie językowej wywodzącej się z języka praindoeuropejskiego poszczególne języki mają wiele różnic, ale też wiele podobieństw – mowa tutaj zarówno o szyku zdania, jak i rdzeniu poszczególnych słów.
Naukowcy zajmujący się językoznawstwem dociekają początków języka praindoeuropejskiego między innymi dzięki metodzie porównawczej oraz innym metodom lingwistycznym. Używane obecnie języki stanowią część tych badań i pozwalają na dochodzenie do nowych odkryć i ciekawostek.
Chcesz nauczyć się któregoś z języków indoeuropejskich? Sprawdź Centrum Językowe Yellow.